Nieznani projektanci Gieschego

Dla Gieschego pracowali projektanci, którzy nie są znani z imienia i nazwiska, a stworzyli tak wspaniałe serwisy Art déco jak: „Polonia”, „Katowice”, „Krystyna”, „Wanda”, Łucja” i inne, czy też figurki rusałki, kobiety z wachlarzem, figurkę klęczącej kobiety z misą.

Lata 20. i 30. XX wieku zaowocowały szeregiem wyrobów charakterystycznych tylko dla Gieschego, w szczególności wspomniane figurki oraz serwisy o nazwach “Katowice” i “Krystyna”. Obecnie wyroby fabryki Gieschego nadal zachwycają nas swoją finezją i kunsztem wykonania.

Niestety, serwisy „Katowice” i „Krystyna” popadły w zapomnienie i nie są dzisiaj wizytówką Górnego Śląska, a przecież mogłyby być ambasadorami górnośląskiej myśl artystycznej. Serwisy „Katowice” i „Krystyna” powinny być kojarzone ze szlachetnością i kulturą, gdyż właśnie te cechy konotuje porcelana – symbol zamożności i ponadczasowego wdzięku. Około 90% produkcji porcelany „Giesche” sprzedawano na rynku polskim, a 10% eksportowano za granicę. Najbardziej prestiżową produkcję stanowiły serwisy dyplomatyczne dla polskich ambasad na całym świecie. Najbardziej znanymi serwisami w okresie międzywojennym były serwisy Art déco forma 33 i 36.

Wazony nieznanych projektantów Giesche

Styl Art déco to przede wszystkim prostota geometrycznych wzorów, połączenie elegancji z funkcjonalnością. Serwisy kawowe “Forma 36”, “Łucja” czy zdobiony srebrnym lusterem, efektowny “Empire” w stylu Art déco, dostępne są na naszej ekspozycji, pokazującej wyroby fabryki “Giesche” na przestrzeni lat funkcjonowania koncernu. Zapraszamy do Tułowic!

Myszka Miki na śląskiej porcelanie

W 1928 roku Walt Disney pokazał film animowany z Myszką Miki, za którą w 1932 roku otrzymał honorowego Oscara. W 1931 roku fabryka Porcelany Koenigszelt w Jaworzynie Śląskiej na Targach Lipskich (Leipziger Messe) pokazała komplety śniadaniowe oraz inne wyroby z porcelany z podobizną Myszki Miki. Fabryka z Jaworzyny Śląskiej otrzymała prawo do zdobienia porcelany z Myszką Miki, a fabryka porcelany Rosenthal miała prawo do produkowania porcelanowych figurek. Dzięki emisjom kinowym, filmy Disneya cieszyły się ogromnym powodzeniem, a tym samym porcelana z motywem Myszką Miki stała się prawdziwym hitem sprzedaży w Niemczech. Po drugiej wojnie światowej Myszka Miki pojawiła się razem z psem Pluto, psem Goofy i Kaczorem Donaldem na porcelanie z Bogucic, Jaworzyny Śląskiej czy Wałbrzycha (Fabryka Porcelany Wałbrzych i Kristoff).

W Muzeum Porcelany Śląskiej w Tułowicach dostępna jest kolekcja porcelany produkowanej m.in. dla paryskiego Disneylandu z wizerunkiem kultowej Myszki Miki oraz postaciami z baśni Braci Grimm.

Muzeum w okresie letnim zaprasza na warsztaty ceramiczne “Plastyka u Ceramika”.

Myszka Mickey, porcelana Karolina Jaworzyna Śląska

Tillowitz czy Giesche?

W latach 30. XX wieku Fabryka Porcelany Giesche Katowice Bogucice, aby sprostać konkurencji, zdecydowała się „podkupić”, czyli zaproponować o wiele lepsze warunki płacowe modelarzowi Alojzemu Kołodziejowi z fabryki porcelany Reinholda Schlegelmilcha Tillowitz (Tułowice), który przeprowadził się finalnie do Bogucic. Od tej pory fabryka Giseche zaczęła produkować u siebie te same formy kompletów śniadaniowych, bombonier i figur, które do tej pory pochodziły wyłącznie z Tułowic. Alojzy Kołodziej pochodził z Górnego Śląska, ale nie posiadał polskiego obywatelstwa. Był traktowany jak obcokrajowiec i musiał ubiegać się o przedłużenie wizy pobytowej. Współpraca z Alojzym Kołodziejem opłacała się fabryce porcelany Giesche, gdyż dzięki niej wprowadziła do obrotu około 150 wzorów produkowanych w Tułowicach. Do dzisiaj trzeba dokładnie sprawdzać sygnaturę wielu produktów, aby zweryfikować czy jest wyrobem tułowickim czy bogucickim.  

Wyroby z obu fabryk są udostępnione zwiedzającym na naszych wystawach. Zapraszamy do Muzeum!

Porcelanowe figurki: Niedźwiedź, porcelana Bogucice

Białe złoto z Wałbrzycha

W mieście Wałbrzych (niem. Waldenburg) od 1820 roku powstawały fabryki porcelany, które sławiły miasto i region na całym świecie. Od 1820 roku manufaktura Carla Kristera, po 1945 Fabryka Porcelany Krzysztof, zamknięta ostatecznie w 2023 roku. Od 1845 roku manufaktura Carla Tielscha, po 1945 Fabryka Porcelany Wałbrzych, zamknięta w 2011 roku. Od 1882 roku Fabryka Porcelany Hermanna Ohme, zamknięta w 1930 roku. Od 1891 roku Fabryka Porcelany Franza Prause, zamknięta w 1933 roku i od 1985 roku Fabryka Porcelany „Książ”, zamknięta w 2013 roku. Od 1896 roku Fabryka Kalkomanii Emila Wunderlicha, po 1945 Fabryka Kalkomanii Wałbrzych, zamknięta w 2014 roku. W tym okresie w Wałbrzychu działało dziesięć malarni porcelany. Ostatnia wałbrzyska fabryka porcelany  Krzysztof, dawniej  Kristoff, została zamknięta na początku 2023.

Wałbrzyska porcelana jest symbolem i dziedzictwem miasta Wałbrzych. Porcelana połączyła niemiecką i polską historię. Możemy ją oglądać zarówno w Muzeum Porcelany w Wałbrzychu, a także w naszym Muzeum Porcelany Śląskiej w Tułowicach.  

Historie wypalone w porcelanie – tajemnice fabryki Carla Tielscha

Zapraszamy wszystkich miłośników porcelany Carla Tielscha na wykład pasjonatów i kolekcjonerów śląskich wyrobów – Ireny i Romana Gatys. Państwo Gatys opowiedzą o porcelanie z wytwórni Carla Tielscha, przedstawią ciekawostki, dokumenty i nieopublikowane informacje o wałbrzyskiej fabryce. Wyjaśnią funkcjonalność ciekawych porcelanowych wyrobów z dawnych lat. Opowiedzą nam także o tworzeniu swojej kolekcji. Muzeum Porcelany Śląskiej w swoich zbiorach posiada ciekawe eksponaty wytwórni Tielscha, które dostępne są na ekspozycji.
Wykład odbędzie się w Muzeum Porcelany Śląskiej w Tułowicach w sali technologii na parterze, w dn. 29.09.2024 r. o godzinie 13:00.

Podczas wykładu zaprezentowany i omówiony zostanie „eksponat miesiąca”, pochodzący ze zbiorów kolekcjonerów, dostępny na naszej ekspozycji.


W związku z ograniczoną liczbą miejsc konieczna jest wcześniejsza rezerwacja, której można dokonać telefonicznie pod numerem telefonu 781 717 777 lub mailowo pisząc na adres porcelana@muzeatechniki.pl

Wykład to świetna okazja do zadania prowadzącym pytania o zagadkowe i nierozszyfrowane sygnatury z Waszych prywatnych kolekcji! Przyjdź i skorzystaj!


Udział w wykładzie jest odpłatny:
40.00 zł / Wykład
50.00 zł / Wykład + zwiedzanie Muzeum


Irena i Roman Gatys
Kolekcjonerzy i miłośnicy śląskiej porcelany od ponad 30 lat. Zajmują się badaniem i dokumentowaniem dziejów porcelany śląskiej, a także poszukiwaniem i zbieraniem materiałów związanych z działalnością fabryk i manufaktur porcelany. Efektem wieloletniego zainteresowania tym tematem, oprócz imponującej porcelanowej kolekcji, są publikacje o śląskiej porcelanie.

Najmłodsza śląska fabryka porcelany

W 1976 roku w Wałbrzychu rozpoczęto prace przy nowej fabryce porcelany „ZPS w budowie Krzysztof II”. Inwestycja była szczególnie ważna dla gospodarki narodowej. W 1982 roku zmieniono nazwę przedsięwzięcia na „Zakład Porcelany Stołowej w budowie w Wałbrzychu”. Fabrykę otwarto w 1985 roku, otrzymała nazwę Fabryka Porcelany „Książ” Przedsiębiorstwo Państwowe.

Zakład stał się największą fabryką porcelany w Europie. Produkowała 10 tys. ton porcelany użytkowej rocznie, głównie na eksport. Na początku lat 90 import taniej porcelany z Chin i Wietnamu załamał produkcję w „Książu”. Postawiono fabrykę w stan likwidacji. Jednak w 1991 roku pojawili się nowi właściciele. Zakład przyjął nazwę Fabryka Porcelany „Książ” sp. z o.o. Produkcja  jednak nie przynosiła oczekiwanych zysków. W 1998 roku fabrykę kupił Zakład Porcelany Stołowej „Karolina” w Jaworzynie Śląskiej. Następnym właścicielem została firma Pricket Holding w Amsterdamie. W 2004 roku została postawiona w stan upadłości. Produkcja jednak trwała dalej. W 2013 roku fabryka została wyburzona.  

Katalog Fabryki Porcelany “Książ”

Wkrótce odsłona kolejnej wystawy porcelany użytkowej lat 70. i 80. XXw., na której będzie można zobaczyć m.in. porcelanę wyprodukowaną w fabrykach Książ, Karolina, Krzysztof, Mirostowice, Wałbrzych, Tułowice i wielu innych. Śledź nasze wydarzenia na stronie w zakładce Aktualności.

Jubileusz 150-lecia Fabryki Porcelany Wałbrzych (dawniej Carl Tielsch) w 1995 roku

Manufaktura porcelany Carla Tielscha powstała w 1845 roku w Starym Zdroju Wałbrzychu. 8 maja 1945 roku miasto Wałbrzych przechodzi w granice Polski. Jednak po zajęciu Wałbrzycha przez Armię Czerwoną, fabryka zostaje pozbawiona maszyn i urządzeń do produkcji porcelany, które zostały załadowane przez Rosjan na wagony kolejowe i przygotowane do wywiezienia do ZSRR. Po interwencji władz polskich maszyny zostały fabryce zwrócone. Produkcję porcelany rozpoczęto na początku 1946. Fabryka przyjęła nazwę „Tielsch Państwowa Fabryka Porcelany”. W 1952 roku zakład zmienił nazwę na „Wałbrzych Państwowa Fabryka Porcelany” i wprowadza nowy znak fabryczny, który był używany do 2011 roku, tj. do zamknięcia fabryki.  Wyśmienita porcelana z Wałbrzycha gościła na naszych stołach ponad 60 lat.

Nowi właściciele Świerczyński – Kułakowski Fabryki Porcelany Wałbrzych w Wałbrzychu, zadbali by w 1995 roku z okazji 150-lecia założenia fabryki godnie uczcić jubileusz. Zaprojektowano wiele reklamowych wyrobów, katalogów i sygnatur, które pokazują nam najlepsze wyroby produkowane przez wałbrzyską fabrykę na 150-lecie. 

Produkty fabryki Tielscha są dostępne w naszym muzeum. Posiadamy zestawy znanych modeli jak Victoria czy Maria Teresa. Ekspozycję zdobi porcelana użytkowa, secesyjna i Art Deco.

Zofia Stryjeńska na śląskiej porcelanie w okresie międzywojennym

Zofia Stryjeńska jest jedną z najlepszych polskich malarek, graficzek i ilustratorek dwudziestolecia międzywojennego. Swoje prace tworzyła w stylu Art Deco. Była nazywana „księżniczką sztuki polskiej”. Była zwolenniczką idei odrodzenia słowiańskiego życia duchowego. Wykonała dekoracje do polskiego pawilonu na Wystawę Światową w Paryżu w 1925 roku.

Do jej najbardziej znanych prac należy: cykl Bożków Słowiańskich, Pory roku, Kolendy, Pascha, Cztery sakramenty i „Tańce polskie”, które pokazały się na wyrobach produkowanych przez Fabrykę Porcelany Giesche Katowice Bogucice. Ręcznie malowane patery i zdobione kalkomanią kubki i filiżanki także cieszyły się dużym powodzeniem wśród klientów. W latach 30. XX wieku tylko Fabryka Porcelany w Ćmielowie i Fabryka Porcelany Giesche w Katowicach Bogucicach produkowały wyroby z pracami Zofii Stryjeńskiej. Po drugiej wojnie światowej prace Zofii Stryjeńskiej były drukowane na wyrobach przez wszystkie polskie fabryki porcelany, w tym Fabrykę Porcelitu w Tułowicach.      

Patera. Zofia Stryjeńska „Krakowiak”, ręcznie malowana Fabryka Porcelany Giesche Katowice Bogucice

Wystawa Porcelany Elektrotechnicznej w Muzeum Porcelany w Tułowicach

Zastanawiasz się gdzie się udać na weekend? Zapraszamy na nowo otwartą wystawę porcelany elektrotechnicznej. To kolejna ciekawa atrakcja na opolszczyźnie. Jedyna w Polsce!

Porcelana jest wyjątkowym tworzywem. Łączy dwie niesamowite cechy. Jest odporna na wysokie temperatury i warunki atmosferyczne. Jest też znakomitą izolacją elektryczną. Dlatego znalazła zastosowanie w elektrotechnice jako element konstrukcyjny i izolacyjny.
Kolekcja porcelanowych izolatorów, bezpieczników i opraw elektrycznych ze śląskich manufaktur należy do Pani Ireny i Pana Romana Gatys. Kolekcjonerzy porcelany udostępnili nam swoje wyjątkowe zbiory m.in. Fabryki Giesche, Brzezinka w Mysłowicach czy Shopienau Zofiówka. Wystawie towarzyszą niesamowite efekty świetlne oraz pokaz filmu „Metropolis” nakręconego w 1927 roku.
Zobacz, jak przy użyciu prądu, porcelanowych bezpieczników i izolatorów, zakochany bez Pamięci Freder ożywia robota Marie!
Muzeum Porcelany Śląskiej to idealne miejsce na romantyczną wycieczkę!

Spędź ciekawy weekend w opolskim! Odwiedź zabytkową Fabrykę Porcelany w Tułowicach!
Do zobaczenia w muzeum!

1927 Boris Bilinski (1900-1948), Plakat für den Film Metropolis, Staatliche Museen zu Berlin

Stemple reklamowe dla śląskich fabryk porcelany

W latach 30. XX wieku wiele śląskich fabryk porcelany i miejscowości, w których mieściły się fabryki wprowadziły do obiegu pocztowego stemple reklamowe, reklamujące fabryki porcelany: z Jaworzyny Śląskiej / Koenigszelt, Zofiówki / Sophienau, Szczawienka / Niedersalzbrunn, Parowej / Tiefenfurt. 

Były dwa rodzaje stempli: fabryczne i dla miejscowości. Stemple były zamawiane dla placówek pocztowych, które stemplowały całą korespondencję danej miejscowości albo korespondencję wychodzącą z fabryki porcelany. Przykład sloganu reklamowego umieszczonego na stemplu pocztowym: „Porcelana z Parowej jest znana na całym świecie”. Stemple te pełniły funkcję reklamującą porcelanę i cieszyły filatelistów. Były jednak fabryki porcelany jak Krister z Wałbrzycha / Waldenburg, Tielsch ze Starego Zdroju / Altwasser, Carstens z Żar / Sorau, które stawiały na karty pocztowe i widokówki, które zamiast stempli pocztowych reklamowały ich wyroby. Parę śląskich fabryk porcelany jak Tuppack i Steinmann Parowa / Tiefenfurt czy Ohme i Prause Szczawienko / Nierdesalzbrunn wykorzystywały wszystkie możliwe pocztowe produkty, by reklamować swoje wyroby porcelanowe. 

Stempel mechaniczny dla Fabryki Porcelany Koenigszelt Jaworzyna Śląska