Porcelana dla szlachty

Bardzo ważnym rynkiem zbytu dla fabryk porcelany były dwory, zamki i majątki szlacheckie. Szlachta i magnateria lubiły porcelanę wysokiej jakości, wzorując się na Królu Auguście II Mocnym i rodach królewskich. Porcelana była symbolem luksusu i splendoru. Fabryki porcelany musiały wyprodukować porcelanę ekskluzywnej jakości, aby zaspokoiła szlacheckie oczekiwania. Dwory nie zawsze było stać na najlepszą porcelanę z Królewskiej Manufaktury w Miśni czy Królewskiej Manufaktury w Berlinie. Poszukując bardzo dobrej porcelany w umiarkowanych cenach, takie wymagania spełniała porcelana ze śląskich fabryk porcelany. Mamy wiele przykładów porcelany herbowej od Carla Tielscha ze Starego Zdroju / Altwasser, Carla Kristera z Wałbrzycha / Waldenburg, August Rappsilber z Jaworzyny Śląskiej / Koenigszelt, Louis Loevinson i Paul Donath z Parowej / Tiefenfurt, von Frankenberg z Tułowic / Tillowitz, Hermanna Ohme ze Szczawienka / Niedersalzbrunn, Giesche z Katowic Bogucic.

, FC : (c, 1.00, d, 0.00, Detect, 1, appIcon, 0, after, 0, chg, 1, out, 1, Freq, 120, raw, 0, WB, 4, Clear, 0, ori, 11, 12.37, 11, 12.37, chg, 24, 27.22, 24, 27.22,,0.45)

Polski New Look

Po drugiej wojnie światowej „New Look” czyli Nowy Styl pojawił się w sztuce użytkowej wprowadzając nowe formy designu, który miał ukazać urodę sztuki użytkowej. Już w 1945 roku w Warszawie Wanda Telakowska, ogłasza potrzebę zniesienia podziału sztuki „czystej”, „użytkowej” i stworzenie sztuki codziennej, obywatelskiej.

W 1950 powstaje Instytut Wzornictwa Przemysłowego w Warszawie, w którym Wanda Telakowska obejmuje stanowisko dyrektora artystycznego. Jej mottem było „piękno na co dzień i dla wszystkich”. Instytut stał się ważną instytucją projektującą wyroby „New Look”. Zatrudniano absolwentów warszawskiej ASP. Rozpoczęto projektowanie figurek, serwisów kawowych, obiadowych, pater ozdobnych, zestawów do likierów i zimnych napojów. Wyroby „New Look” tworzyli również absolwenci Wydziału Ceramiki i Szkła Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych we Wrocławiu i innych szkół artystycznych.

Wyroby „New Look” były produkowane przez ZSP „Bogucice” w Katowicach Bogucicach, Fabrykę Porcelany „Wałbrzych” i „Krzysztof” w Wałbrzychu, Fabrykę Porcelany „Karolina” w Jaworzynie Śląskiej, a także Fabrykę Porcelitu w Tułowicach.

W Muzeum Porcelany Śląskiej w Tułowicach, można odwiedzić specjalnie wydzielony pokój z wyposażeniem „New Look”.

Zdobienie szablonami

Na początku XIX wieku zaczęto zdobienie wyrobów porcelanowych szablonami, malując lub napylając dekorację na wyrób. Po I Wojnie Światowej udoskonalono zdobienie techniką szablonami, dzięki czemu pojawiało się coraz to więcej tak zdobionych wyrobów. Były to wzory geometryczne Art Deco. Technika zdobienia polegała na wymyśleniu dekoracji dwu, trzy lub czterokolorowej. Była to droga technika zdobienia, ponieważ dla każdej wielkości zdobionego wyrobu trzeba było namalować i wyciąć szablony w foli aluminiowej osobno dla każdego koloru. Potem należało nałożyć wycięty szablon na biskwitową lub szkliwioną porcelanę. Następnie malowało się lub napylało kolor i wypalało całość w piecu muflowym. Operację powtarzało się dla każdego koloru na zdobionym wyrobie. Dzięki temu otrzymywaliśmy kilku kolorową dekorację geometryczną. Taka dekoracja była trafiała w gusta konsumentów, była bardzo popularna w latach 20. i 30. XX wieku.

Po II Wojnie Światowej dekoracje szablonowe zostały wyparte przez drogie dekoracje złota trawionego i przez tańsze kalkomanie.

Wernisaż „Porcelitowe dziedzictwo Tułowic”: 30 marca 2025

Muzeum Porcelany Śląskiej ma przyjemność zaprosić na wyjątkowy wernisaż wystawy czasowej: „Porcelitowe dziedzictwo Tułowic”

30 marca 2025 r. godz. 14:00

ul. Porcelanowa 2e, Tułowice

To niepowtarzalna okazja, by poznać historię tułowickiego porcelitu – zaprezentowanego po raz pierwszy z dotąd nieudostępnionych zbiorów Muzeum Porcelany Śląskiej.

W programie wernisażu:

  • Prezentacja losów zakładu po 1945 r.
  • Spotkanie z byłymi pracownikami fabryki Porcelitu
  • Zwiedzanie wystawy z jej kuratorem, Michałem Borczyńskim

Wystawa będzie dostępna do końca kwietnia i można ją obejrzeć w ramach standardowego zwiedzania muzeum – bez dodatkowych opłat.

Natomiast 30 marca, w dniu otwarcia wystawy, na gości czekać będzie wino oraz poczęstunek.

Serdecznie zapraszamy do wspólnego odkrywania porcelitowego dziedzictwa Tułowic! 

Czy Chińczycy mieszkali w Tułowicach? Historia pewnej legendy

Wkład rodziny Schlegelmilch w rozwój architektoniczny Tułowic był bardzo znaczący. Do dziś możemy podziwiać nie tylko kompleks dawnej fabryki porcelany, ale także szereg innych obiektów architektonicznych, jak dwie wille należące do dyrektorów fabryki, dawny kościół ewangelicki czy budynek szkoły ewangelickiej. Natomiast jednym z największych projektów, który możemy podziwiać do dziś, jest także mieszczące się na dzisiejszej ul. Poprzecznej tzw. osiedle „Pekin”. Nazwa ta, wyjątkowo egzotyczna jak na śląski krajobraz, stała się dla okolicznych mieszkańców przedmiotem domysłów na temat historii samego osiedla. „Colonie Peking” przy dawnej Jahnstrasse została wzniesiona dla pracowników fabryki Schlegelmilchów, ale wokół samej nazwy narosła legenda, jakoby osiedle to zamieszkiwane było przez pracowników z Chin. Stąd nawiązanie do Pekinu. Wszak sama porcelana tradycyjnie wywodzi się z Chin, a niektóre wyroby R. S. zawierały nawet motywy azjatyckie, np. popularny wzór „China Blau”. Więc najpewniej malarzami w fabryce Erharda Schlegelmilcha byli Chińczycy…
Legendzie tej przeczą jednak dowody. Na historycznych zdjęciach przedstawiających pracowników fabryki nie ma nikogo o azjatyckich rysach twarzy. Na lokalnym cmentarzu nie ma śladu kultury chińskiej. Natomiast informacja o osiedlu została na lata zapomniana przez zmiany demograficzne po II wojnie światowej, kiedy to po przesiedleniach nowym mieszkańcom Tułowic w ręku została jedynie widokówka opisana jako „Colonie Peking”.
Temat ten jednak nie zniknął z opracowań niemieckich. W opracowaniu Tillowitzer Geschichte, Mosaiksteine Teil 2 (2009) możemy przeczytać, że osiedlu nadano nazwę Pekin, ponieważ położenie kamienia węgielnego zbiegło się ze stłumieniem powstania bokserów w Chinach. W tamtym czasie (1899–1901) Cesarstwo Niemieckie brało czynny udział w tłumieniu chińskich powstańców. Ze względu na poniesione straty, ale i odniesiony sukces przez mocarstwa zachodnie, dla podniesienia rangi tego wydarzenia znalazł on upamiętnienie w nazwie tułowickiego osiedla.

Colonie Peking – na widokówce z 1916 roku

Autor: Grzegorz Kowal

Wystawa czasowa już otwarta!

Porcelanowe dziedzictwo Tułowic

Zapraszamy na wyjątkową wystawę prezentującą dotąd nieudostępnione zbiory Muzeum Porcelany Śląskiej! To niepowtarzalna okazja, by poznać porcelanę produkowaną jeszcze za czasów hrabiego Ernsta von Frankenberga-Ludwigsdorfa. Wśród eksponatów znajdziecie także zachowaną korespondencję z tamtego okresu oraz wiele innych fascynujących pamiątek.

Na wystawie zobaczycie również porcelanę Schlegelmilchów z okresu dzierżawy hrabiowskiej manufaktury oraz niezwykle rzadkie egzemplarze porcelany R. S. To gratka zarówno dla miłośników historii, jak i pasjonatów unikatowego rzemiosła!

Dziękujemy za tak liczne przybycie na wernisaż, ciepłe słowa i pozytywne opinie – to dla Was tworzymy te wyjątkowe wydarzenia! Już teraz szykujcie się na kolejne wystawy i wernisaże, które dla Was przygotowujemy. Bądźcie czujni – wkrótce zdradzimy więcej szczegółów!

Walentynki w Muzeum! 

Zakochaj się w porcelanie! Od 14 do 16 lutego zapraszamy na wyjątkową wystawę czasową „Miłość na Porcelanie”. W ten romantyczny weekend czeka na Was wiele atrakcji! 

 Poznaj historię miłości na porcelanie – nasz przewodnik opowie o urokliwych wzorach, kalkomanii i porcelanowych zestawach pełnych romantycznych scen oraz zestawach ślubnych. Idealne miejsce na randkę – spędźcie wspólne chwile wśród eleganckiej porcelany, pięknych wzorów i wyjątkowej atmosfery.

Walentynkowa herbata GRATIS ❤️❤️ Zabierz swoją drugą połówkę i świętujcie miłość w wyjątkowym stylu! 

Start: 14 lutego

Do zobaczenia! 

PORCELANOWE DZIEDZICTWO TUŁOWIC

Muzeum Porcelany Śląskiej zaprasza na wernisaż: PORCELANOWE DZIEDZICTWO TUŁOWIC

Otwarcie wystawy: 16 lutego 2025 r. godz. 14:00

To okazja, aby odkryć piękno i historię porcelany, zaprezentowanej z nieudostępnianych do tej pory zbiorów Muzeum Porcelany Śląskiej.

Wystawę wzbogaca również niezwykła kolekcja autorów książek o porcelanie i długoletnich kolekcjonerów porcelany, Państwa Ireny i Romana Gatys. Wystawa będzie dostępna dla zwiedzających do końca marca. Kuratorem wystawy jest historyk mgr Grzegorz Kowal.

W dniu otwarcia przewidziany poczęstunek i lampka wina.

Serdecznie zapraszamy do wspólnego celebrowania dziedzictwa porcelanowego Tułowic!

Eryka Trzewik-Drost – projektantka porcelany i szkła

Wśród wielu fabryk, które prezentujemy na ekspozycji w Muzeum Porcelany Śląskiej pokazujemy również fabrykę Bogucice, z którą na kilka lat związała się p. Eryka Trzewik-Drost. 

Wybitna projektantka porcelany i szkła Eryka Trzewik-Drost urodzona w Pokoju (niem. Bad
Carlsruhe) na Górnym Śląsku w 1931 roku. Studiowała w latach 1951 – 57 na Wydziale Ceramiki i Szkła Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych we Wrocławiu. Pierwszą pracę rozpoczęła w Zakładzie Porcelany Stołowej „Bogucice” w Katowicach Bogucicach. Dla Fabryki zaprojektowała serię figurek: „Pierwszy bal” 1958 rok, „Egipcjanka” 1962 rok, „Kobieta z misą” 1961 rok, „Taniec ludowy” 1961 rok, „Tańcząca” 1961 rok, „Lunatyczka” 1970 rok, a także serwisów kawowych i obiadowych „Epos” 1959 rok, serwisu kawowego „Luna” 1963 rok czy „Jaś” 1961 rok. Tworzyła również patery ozdobne, zestawy do likierów i zimnych napojów. Była projektantką w fabryce w Bogucicach w latach 1957 do 1964. Wszystkie prace Eryki były projektowane w estetyce New Look. Wyszła za mąż za projektanta szkła i porcelany Jana Drosta i w 1965 roku przeniosła się do Huty Szkła Gospodarczego „Ząbkowice” w Dąbrowie Górniczej. Od tego momentu pracowała wspólnie z mężem Janem realizując swoje projekty w szkle.

Eryka Trzewik-Drost, Hiszpanka

Warsztaty ceramiczne

Wspólnie z Muzeum Ceramiki „Tułowice po_Kolei” serdecznie zapraszamy wszystkie grupy szkolne, kolonie, półkolonie, zimowiska, grupy zorganizowane, uniwersytety III wieku oraz… wszystkich chętnych na przeżycie niesamowitej przygody w ceramicznych Tułowicach.

Podróż zaczyna się w Muzeum Ceramiki „Tułowice po_Kolei”, gdzie poza odkrywaniem fascynującej historii ceramiki, dowiecie się, jakie są etapy jej powstawania oraz czym ceramika różni się od porcelany. W trakcie tej wizyty uczestnicy będą mieli okazję zgłębić tajemnice rzemiosła, zobaczyć unikalne eksponaty oraz dowiedzieć się, jak tradycja i technologia łączą się w procesie tworzenia ceramiki.  

Muzeum Porcelany Śląskiej zaprasza na praktyczną część edukacyjną, która pozwoli każdemu uczestnikowi wcielić się w rolę artysty! Podczas warsztatów ceramicznych nauczycie się techniki dekorowania porcelanowych naczyń za pomocą stalówki. To świetna okazja, by poznać tajniki zdobienia i stworzyć własne, unikatowe dzieło. Pod okiem specjalistów uczestnicy będą mieli szansę spróbować swoich sił w ręcznym dekorowaniu porcelany, wykorzystując różnorodne techniki i wzory. 

Oferta skierowana jest do grup zorganizowanych, a program może być dostosowany do wieku i zainteresowań uczestników. To doskonała okazja do integracji, edukacji i kreatywnego spędzenia czasu w wyjątkowym miejscu z bogatą historią.  

Całkowity koszt  oferty wynosi 75zł/ os. Czas trwania zajęć to ok. 120 min. 

Zajęcia odbywają się od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00 – 16.00

Zapisy: porcelana@muzeumtechniki.pl lub tel. 781-717-777