Fabryki porcelany, jako towarzystwa akcyjne

Zwiedzanie Muzeum Porcelany Śląskiej to podróż w czasie przez 14 śląskich manufaktur i paletę przepięknych zabytkowych wyrobów. Muzeum poza białym złotem, udostępnia na ekspozycji dokumentację, plakaty reklamowe, wzory kalek, a nawet zabytkowe recepty kasy chorych fabryki Reinholda Schlegelmilcha z 1927r.

Wiele dokumentów ze śląskich fabryk zachowało się do dziś, w tym papierowe akcje, o których przeczytasz na naszym blogu.

Duża część śląskich fabryk porcelany była spółkami akcyjnymi i emitowały akcje. Towarzystwo akcyjne jest formą prawną, której kapitał zakładowy jest podzielony na akcje. Dzięki akcjom przedsiębiorstwa gromadzą potrzebne środki finansowe do prowadzenia produkcji. Inwestor może nabywać akcje, a następnie nimi obracać i je sprzedawać. Dlatego wiele osób posiadających akcje było współwłaścicielami fabryk porcelany. Każdy akcjonariusz otrzymywał papierowe akcje, które były o różnych nominałach. Dawne akcje cieszą się dużą popularnością wśród kolekcjonerów.

Formę spółek akcyjnych miały między innymi: Krister Porcellan Manufaktur Waldenburg / Manufaktura Porcelany Kristera Wałbrzych, Tielsch Porzellanfabrik Altwasser / Fabryka Porcelany Tielsch Stary Zdrój, Porzellanfabrik Koenigszelt / Fabryka Porcelany Jaworzyna Śląska, Giesche Fabryka Porcelany dawniej Czuday, Fabryka Kalkomanii Wunderlicha ze Starego Zdroju, a także fabryki porcelany z Kowar, Leszczyńca, Mysłakowic, Parowej, Rudy Śląskiej Bykowiny, Białej Wody, Stoszowic czy Suliszowa Zofiówki. 

Akcja Porzellanfabrik Koenigszelt Jaworzyna Śląska 1935 rok 

Irena i Roman Gatys

Światowy Dzień Jabłka w Muzeum Porcelany – rozpoczęcie jesiennego sezonu!

Zapraszamy dzieci wraz z rodzicami do naszego muzeum. W zaczarowanym kawiarnianym ogrodzie czekać będzie na Was wiele pyszności. W kawiarni poza aromatyczną kawą i herbatą, będziemy serwować pyszne pieczone jabłuszka!

Czas umili Wam zapach szarlotki i gorącej czekolady. To wspaniała okazja do spędzenia czasu przy wspólnym stole w miłej i radosnej atmosferze.

Na dzieci czeka karta zabaw i rebusów do rozwiązania, a dla najmłodszych Strefa Maluszka.

Na zwiedzających czekać będzie przewodnik, który opowie o niezwykle ciekawych historiach 14 śląskich manufaktur porcelany. Dla zwiedzających muzeum w weekendy  – kawa w cenie biletu!

Zapraszamy! Do zobaczenia w Muzeum! 

Portrety artystów na porcelanie z Jaworzyny Śląskiej

Medaliony porcelanowe z wizerunkiem kompozytora Ferenca Liszta oraz poety Friedricha Schillera

W lutym tego roku została zamknięta ostatnia z dolnośląskich fabryk porcelany „Karolina” w Jaworzynie Śląskiej. W 2023r. zamknięto fabrykę Krzysztof w Wałbrzychu, będącą spadkobiercą po fabryce KPM Krister. Wyroby Porzellanfabrik Koenigszelt oraz Carl Krister Porzellan Manufaktur, są wyeksponowane na naszej wystawie stałej i przedstawiają zachowane dziedzictwo producentów porcelanowej tradycji Śląska.

Fabrykę porcelany w Jaworzynie Śląskiej założył w 1860 roku Traugott Silber. Od 1886 przyjęła nazwę Porzellanfabrik Koenigszelt i stała się spółką akcyjną. W 1910 roku fabryka zaprojektowała serię porcelanowych medalionów znanych artystów taki jak: niemiecki poeta i filozof Friedrich Schiller, węgierski kompozytor i pianista Ferenc Liszt, polski kompozytor i pianista Fryderyk Chopin czy niemiecki poeta Johann Wolfgang von Goethe. Pewne jest, że w serii medalionów znanych artystów było o wiele więcej znanych postaci. Medaliony były zarejestrowane w urzędzie patentowym i chronione prawnie. Nie znany jest jednak projektant tych medalionów. Można je było zawieszać na ścianie lub postawić w dowolnych miejscach na przykład: na półkach lub biurku. Po drugiej wojnie światowej i zmianie granic fabryka dalej nosiła niemiecką nazwę „Koenigszelt” Państwowa Fabryka Porcelany, a od 1954 roku nazywała się Fabryka Porcelany Karolina. Zakład został zamknięty w 2023 roku.

Reklama fabryki porcelany Reinhold Schlegelmilch Tillowitz

Muzeum Porcelany Śląskiej w Tułowicach to miejsce, w którym możesz poznać historię porcelany na Śląsku oraz nabyć piękną zabytkową pamiątkę z porcelanowych wytwórni. W naszej ofercie mamy również wyroby lokalnych ceramików oraz repliki oryginalnych plakatów reklamowych z fabryk Śląskich m.in. Reinhold Schlegelmilch RS Tillowitz Porzellanfabrik.

Reklama jest bardzo ważną formą promocji sprzedaży porcelanowych produktów. Dlatego producenci dbają o reklamę, by klient wybrał jego porcelanę, a nie konkurencji. Fabryka Porcelany Reinholda Schlegelmilcha z Tułowic eksportując prawie całą wyprodukowaną porcelanę do USA i Kanady, tam reklamowała najwięcej swoich wyrobów. Według rocznika statystycznego w 1913 roku 95% produkowanej porcelany w Tułowicach było eksportowanych do Ameryki Północnej. Tułowicka porcelana była bardzo lubiana przez klientów amerykańskich, jej reklama umieszczana była w amerykańskiej prasie lokalnej. Po I wojnie światowej i podziale Górnego Śląska na część niemiecką i polską, tułowicka fabryka wzięła udział w rywalizacji pomiędzy dwoma państwami. Obie części polska i niemiecka chciały udowodnić, że potrafią lepiej gospodarzyć na swojej części Górnego Śląska. Konkurencyjną fabryką strony polskiej stała się Fabryka Porcelany Giesche z Katowic Bogucic. Tułowicka fabryka rozpoczęła sygnować wyroby na rynek europejski nową sygnaturą EPOS (Edel Porzellan Ober Schlesien czyli Szlachetna Porcelana Górny Śląsk). Porcelana z Tułowic stała się reklamą niemieckiej części Górnego Śląska.

Reklama Reinhold Schlegelmilch Tułowice

Medale porcelanowe

Na wystawie stałej w Muzeum Porcelany Śląskiej przedstawiamy ekspozycję porcelany z 14 śląskich manufaktur. Jest to niezwykła podróż po historycznym świecie wyrobów, które miały zastosowanie 100, a nawet 200 lat temu.

Fabryki produkowały serwisy kawowe i obiadowe, wazy, patery, figurki, przybory kosmetyczne, izolatory wysokich napięć czy oprawy świetlne. Na wystawie prezentujemy również porcelanę okolicznościową.

Królewska Manufaktura w Miśni / Koenigliche Manufaktur Meissen w latach 20. XX wieku rozpoczęła masową produkcję medali okolicznościowych. Jej śladem poszły inne fabryki i manufaktury porcelany i zaczęły produkcję medali porcelanowych okolicznościowych wprowadzając ich na rynek tysiące. Porzellan Manufaktur Krister Waldenburg / Fabryka Porcelany Kristera z Wałbrzycha, Porzellanfabrik Rauschert Schmiedeberg / Fabryka Porcelany Rauscherta z Kowar i Porzellanfabrik Koenigszelt / Fabryka Porcelany Koenigszelt w okresie międzywojennym, wyprodukowały wiele okolicznościowych medali. Po II wojnie światowej Fabryka Porcelany Krzysztof w Wałbrzychu, Fabryka Porcelany Wałbrzych w Wałbrzychu, Fabryka Porcelany Karolina w Jaworzynie Śląskiej, Fabryka Porcelitu w Tułowicach i Fabryka Porcelany Bogucice w Katowicach Bogucicach produkowały wiele ciekawych medali porcelanowych, w tym medal z papieżem Janem Pawłem II na rozpoczęcie pontyfikatu i kompozytorem Fryderykiem Chopinem. Wiele okolicznościowych medali w Bogucicach zaprojektował modelarz i projektant A. L. Kossowski.

Medale porcelanowe, Krister Porzellan-Industrie AG, Wałbrzych, 1923

Porcelanowa biżuteria

Porcelana jako wyrób początkowo bardzo plastyczny, a po wypale trwały i odporny na warunki atmosferyczne i kwasy, znalazła swoje zastosowanie w różnych dziedzinach gospodarki: w elektroporcelanie, laboratoriach, ale i również w gastronomi czy jubilerstwie. Na naszej wystawie w Muzeum Porcelany Śląskiej można podziwiać porcelanowe sztućce, zaparzacze do herbaty, grzałki do lokówek, pierwsze powojenne porcelanowe czajniki z grzałką i wiele innych ciekawych elementów i przyborów damskiej toaletki.

Od wieków biżuteria towarzyszy nam ludziom, czyli jej twórcom. Od starożytności do dzisiaj tworzy się niekończące nowe wyroby inspirowane modą i dostępną technologią. Dzisiaj powstaje dużo porcelanowych wyrobów oprawionych w srebro lub stal nierdzewną z uszkodzonej porcelany, produkowaną przez różnych producentów. Biżuterię z porcelany produkowały już wcześniej, szczególnie w latach 20. i 30. XX wieku, niemieckie fabryki w tym Miśnia i Rosenthal. Jednak nie było takiej tradycji w naszych śląskich fabrykach. Dopiero w latach 70. XX wieku w jednej ze śląskich fabryk porcelany rozpoczęto produkcję porcelanowej ręcznie malowanej biżuterii. Była nią Fabryka Porcelany Bogucice z Katowic Bogucic. W Bogucicach produkowano kolczyki, broszki i zawieszki oprawione w srebro. Porcelanowe kaboszony były malowane ręcznie w motywy kwiatowe i oprawione w metal szlachetny. Większość wyprodukowanej porcelanowej biżuterii było eksportowanej do Europy Zachodniej i Stanów Zjednoczonych. Z powodu braku sygnatur na tej biżuterii, dzisiaj jest ciężko ją odnaleźć na rynku antykwarycznym.   

Pojemnik na szpile do kapelusza – R. S. Prussia 1905-1925 oraz drzewko na biżuterię – R. S. Germany 1916-1945, eksponaty Muzeum Porcelany Śląskiej w Tułowicach

Bajkowe Popołudnie z Myszką Miki!

Zapraszamy fanów Disneya od wtorku do niedzieli na spotkanie z niesamowitą Myszką Miki!

Poznaj historię Mickey Mouse, która dziś obchodzi aż 95 lat! Jesteś ciekawy jak wyglądały pierwsze rysunki myszki i kto jest jej autorem? Obejrzyj pierwsze szkice i bajki z kultową myszką i przyjaciółmi, za które Disney otrzymał Oscara. Zobacz jak jej postać zmieniała się, aż do dziś! Na wystawie zobaczysz ciekawe porcelanowe naczynia z myszką i postaciami z baśni, a na warsztacie krok po kroku narysujesz ją sam! Najciekawszy rysunek zostanie nagrodzony! To świetna atrakcja na jednodniową wycieczkę, na której odpoczniesz i nauczysz się czegoś ciekawego. 

Rodzicom i opiekunom proponujemy uczestniczenie z dziećmi w wycieczce lub odpoczynek i pyszną kawę serwowaną w zabytkowej filiżance w naszej Kawiarni. 

Możecie też zwiedzić Muzeum z  przewodnikiem podczas, gdy pociechy spędzą czas z Myszką Miki.

Zapraszamy do zabawy!

Dla dzieci przygotowaliśmy szereg wyjątkowych atrakcji, które będą ogromną frajdą dla małych fanów Disneya: 

– pokaz bajek z różnych lat 

– wystawa ciekawych naczyń z Myszką Miki

– malowanie Myszki Miki krok po kroku z instruktorem 

– malowanie twarzy 

– owocowy napój lub pitna czekolada w Kawiarni (w cenie biletu)

W naszej Kawiarni znajdziecie też kącik zabaw z malowankami. 

Do zobaczenia w Muzeum!

Cena biletu: 40zł   

Kontakt:

781 717 777 / Recepcja

885 204 811 / Administracja

porcelana@muzeatechniki.pl

Projekt: Filiżanka Katowice 2015

Styl Art deco widoczny na naszych ekspozycjach oznacza sztukę dekorowania posługującą się malarstwem, grafiką, aranżacją wnętrz oraz zdobieniem porcelany. Styl był modny w latach 1919-1939, po popularnej niegdyś secesji. Art deco łączy w sobie opływowe formy secesji, barokowy przepych, rokokową dekoracyjność i kubistyczną geometrię. Dużą rolę odgrywa również aspekt praktyczny i funkcjonalny. Piękne wnętrza art deco można podziwiać w Muzeum w połączeniu z kawową Żarską porcelaną. Ten styl jest również widoczny na porcelanie z Katowic, produkcji Giesche. Zapraszamy na wystawę stałą do Muzeum Porcelany Śląskiej.

W 2015 roku Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach rozpoczęła projekt: Filiżanka Katowice 2015.

Celem projektu było stworzenie nowej formy fasonu Katowice produkowanego w latach 30. XX wieku przez Fabrykę Porcelany Giesche Katowice Bogucice. Zaproszeni do projektu studenci zaprojektowali fason Katowice 2015. Projektowali również nowe sygnatury dla tego fasonu. Projektanci nawiązali do industrialnej przeszłości regionu czy czarnego węgla. Były również odniesienia do etnodizajnu wprowadzające elementy koronki koniakowskiej czy haftu krzyżykowego. Także pojawiły się wzory nawiązujące do wzornictwa Art Deco. Zwycięskie prace odznaczają się wysokimi walorami estetycznymi. Wyniki pracy studentów można było zobaczyć podczas wystawy ASP Katowice 2015 oraz Nocy Muzeów i Festiwalu Industriada 2015 w Fabryce Porcelany Śląskiej w Bogucicach. Nagrodzone prace zostały wyprodukowane i ozdobione w BGH Network (Porcelana Bogucice). Kilka dekoracji zostało wprowadzonych do seryjnej produkcji, między innymi ozdobionych Bebokiem.

Projekt: Filiżanka Katowice 2015

Puchary i nagrody sportowe

Śląskie fabryki porcelany projektowały i produkowały wiele pucharów oraz pater, na których malarze porcelany pisali życzenia na różne okoliczności: osiągnięcia sportowe, jubileusze, malowali sztafaże śląskich miast i uzdrowisk, dedykowali życzenia włodarzom miast za zasługi. Wiele tych eksponatów można zobaczyć w sali „Skarbca” Muzeum Porcelany Śląskiej w Tułowicach. Jednym z ciekawszych wyrobów jest imponujący puchar z ręcznie malowanym widokiem z rzeki Odry na XIXw. Wrocław.

Puchar sportowy Fabryka Porcelany Krzysztof Krister Porzellan Silesia

Puchary i patery za wybitne sportowe dokonania, są symbolem i formą uznania, osiągnięć najlepszych sportowców lub drużyn sportowych. Puchary motywują sportowców do dalszych osiągnięć sportowych i uniknięcia spadku motywacji. Są również symbolem upamiętniającym ważne wydarzeń sportowych. Nasze śląskie fabryki porcelany projektowały i produkowały wiele pucharów oraz nagród sportowych, na których malarze porcelany wypisywali informacje o zdobytych miejscach i osiągnięciach sportowych. Największymi producentami nagród z porcelany, były przed drugą wojną światową: C. & E. Carstens Porzellanfabrik Sorau / Fabryka Porcelany Carstensa Żary, Porzellanfabrik Koenigszelt / Fabryka Porcelany Koenigszelt w Jaworzynie Śląskiej. Po drugiej wojnie światowej największymi producentami nagród z porcelany były: Fabryka Porcelany Wałbrzych w Wałbrzychu, Fabryka Porcelany Krzysztof (później Kristoff), Fabryka Porcelany Karolina w Jaworzynie Śląskiej i Fabryka Porcelany Bogucice w Katowicach Bogucicach. Dzisiaj w niejednym klubie sportowym możemy odnaleźć wiele nagród sportowych wyprodukowanych przez śląskie fabryki porcelany. 

Lampy naftowe ze śląskich fabryk porcelany 

W salach ekspozycyjnych Muzeum Porcelany Śląskiej poza bogato zastawionymi stołami, znajdą Państwo wiele ciekawych przedmiotów użytkowych z minionej epoki. Między innymi ręcznie dekorowaną lampę naftową, wykonaną z porcelany.

W 2022 roku obchodziliśmy okrągłą 200 rocznicę urodzin wybitnego wynalazcy Ignacego Łukasiewicza. Sejm ogłosił rok 2022 rokiem wynalazcy. Łukasiewicz skonstruował w 1853 roku lampę naftową. Lampa składała się z klosza, kominka szklanego, metalowego palnika, knota i zbiornika na naftę. Pojemniki na naftę zaczęto produkować ze szkła, metalu lub z porcelany. Zapotrzebowanie na porcelanowe pojemniki było bardzo duże. Wtedy wiele fabryk porcelany rozpoczęło produkcję poszukiwanego towaru. Powstające lampy naftowe bywały bardzo ozdobne. Ich porcelanowe pojemniki były bardzo urozmaicone, ręcznie malowane o ciekawych formach. Zbiorniki porcelanowe były produkowane przez Krister Porzellan Manufaktur Waldenburg / Manufakturę Porcelany Kristera w Wałbrzychu, Tielsch Porzellan Manufaktur Altwasser / Manufakturę Porcelany Tielscha ze Starego Zdroju, Rappsilber Porzellan Manufaktur Koenigszelt / Manufakturę Porcelany Rappsilbera w Jaworzynie Śląskiej czy Schlesische Porzellanfabrik Lövinson Tiefenfurt / Śląską Fabrykę Porcelany Lövinson z Parowej oraz po II wojnie światowej przez Fabrykę Porcelany Bogucice Katowice Bogucice, która w latach 70. XX wieku produkowała lampy naftowe kolekcjonerskie.

Lampa naftowa Fabryka Porcelany Bogucice i lampa naftowa Fabryka Porcelany Lovinson Parowa